برق و انرژی

موضوع‌های سه‌گانه استراتژیک صنعت برق جهان تا سال 2050 بر چه دلالت دارد و ما چگونه از آن متاثر می‌شویم؟

ميزان انرژي‌اي كه خورشيد در مدت زمان «يك ساعت» به زمين ارزاني مي‌دارد، معادل انرژي مورد نياز تمام انسان‌ها در طول يك سال است؛ گزاره‌اي عجيب و البته تكان‌دهنده. باور اين واقعيت كه انرژي مورد نياز ساليانه 7 ميليارد انسان براي گرمايش، سرمايش، حمل‌ونقل و ...، در طي يك ساعت از خورشيد به زمين مي‌رسد، اما ما براي تامين انرژي، زمين را كاويده و در جستجوي سوخت‌هاي فسيلي آن را تكه‌تكه مي‌كنيم، سخت و تاسف‌بار است. بیش از یک دهه قبل، زمانی که ناترازی برق این چنین گریبان‌مان را نگرفته بود، با این پاراگراف، شروع کرده و گزارش 4 صفحه‌ای درباره مزایای انرژی خورشیدی و روش‌های تامین مالی نوشتیم. بدیهی است با گذر زمان، با افزایش نرخ ارز از یک‌سو و کاهش شدید قیمت جهانی پنل‌های خورشیدی از سوی دیگر،  اعداد و ارقام این گزارش بی‌معناست. اما رویکرد گزارش همچنان می‌تواند الهام‌بخش باشد.

خاموشی های برق تابستان سال جاری سبب شد که ناترازی تولید و مصرف برق به عنوان یکی از ابر چالش های کشور مطرح شده و مورد توجه قرار گیرد. در گذشته، ناترازی‌های برق محدود به سال‌های خشکسالی و عدم امکان استفاده از ظرفیت کامل تولید برق نیروگاه‌های برقابی در تابستان بود. خاموشی مشهود برق طی سال های اخیر در تابستان ۱۳۹۷ و ۱۴۰۰ رقم خورد که به دلیل کمبود آب پشت سدها ظرفیت قابل استفاده نیروگاه‌های برقابی به کمتر از نصف کاهش یافته بود. در سال‌های اخیر با تغییر اقلیم و تداوم گرما و افزایش جدی مصارف سرمایشی، حتی با وجود منابع آبی کافی صرفاً با استفاده از تولید برق نیروگاه‌های برقابی نمی توان ناترازی را جبران کرد.  ناترازی اقتصاد برق به عنوان ریشه اصلی ناترازی تولید و مصرف برق نیز مجالی برای سرمایه‌گذاری بر احداث ظرفیت نیروگاهی قابل اطمینان‌تری را نگذاشته است. در چنین شرایطی، رشد تقاضای مصرف ۸/۷ درصدی برق در سال ۱۴۰۳ ناترازی تولید و مصرف برق را به حدود ۲۰ هزار مگاوات رساند و سبب شد این کمبود با محدودیت جدی مصرف برق صنایع، خاموشی بخش خانگی و بهره‌برداری پر ریسک از شبکه سراسری سپری شود.