اینفوگرافیک
با وجود این که دوروبرمان پر از اعداد است و با این که اعداد کاربردهای گستردهای در زندگیمان دارند، از آن ها درک درستی نداریم. مغز ما برای آن که اعداد را به درستی درک کند، نیازمند تفسیر و ترجمهای روان از آنهاست. در این صفحه تلاش شده تا دادههای خشک و بیروح در زمینه موضوعات مختلف در قالب نمودارها و اینفوگرافیکهایی صریح و روشن به تصویر کشیده شوند تا زمینه تحلیل و تصمیمگیری اثربخش را فراهم کنند.
روند قیمت برق (اسمی و واقعی به نرخ سال ۱۴۰۳)
این اینفوگرافیک نمودار قیمت اسمی برق و قیمت واقعی آن را که با تورم هر سال (و در نظر گرفتن سال پایه ۱۴۰۳) تعدیل شده است، نشان میدهد.
عدم اصلاح قیمت برق مطابق با تورم (دستکم در بازههایی از ۵ دهه گذشته) در کنار نظام پیچیده محاسبه تعرفه به همراه در نظر گرفتن تعرفههای مخفف سبب شده تا در سال ۱۴۰۳ به طور میانگین برای هر کیلووات ساعت برق، تنها ۳۹۲ تومان (و در عمل بسیار کمتر از هزینه تامین برق) بپردازیم.
یارانه انرژی ایران و مقایسه آن با سایر کشورها
آمار آژانس بینالمللی انرژی حکایت از آن دارد که ما پس از روسیه بیشترین مقدار یارانه انرژی را دریافت میکنیم و 13 درصد از کل مبالغ یارانه انرژی در جهان به ایرانیان اختصاص دارد.
این آمار وقتی چشمگیرتر میشود که فارغ از مقدار مطلق یارانه (که 82 میلیارد دلار در سال 2023 بوده است)، آن را به درصدی از تولید ناخالص داخلی 400 میلیارد دلاری کشور تقسیم کنیم. سهم یارانه پرداختی از GDP کشور، 20 درصد است که سهم بالایی است. حتی روسیه هم که رتبه نخست پرداخت یارانه انرژی به شهروندانش را دارد، 6 درصد تولید ناخالص داخلیاش را به عنوان یارانه انرژی پرداخت میکند.
آیا رشد مصرف برق در ایران متناسب با رشد اقتصادی بوده است؟
مقایسه رشد اقتصادی کشور در سه دهه گذشته با رشد مصرف برق و حداکثر تقاضای برق گواه آن است در شرایطی که اقتصاد کشورمان در این بازه زمانی دو برابر شده است، تقاضای برق رشدی 7 برابری را تجربه کرده است. به زعم ما آن چه مسبب این بلیه بوده قیمت ناچیز برق است که از یک سو عادت بدمصرفی را در مشترکان خرد نهادینه کرده و از سوی دیگر احداث فزاینده صنایع انرژیبر (سیمان، فولاد و ...) را توجیه کرده است.
شدت مصرف انرژی در ایران و مقایسه آن با جهان
شدت انرژی، شاخص کارایی مصرف انرژی در یک کشور است. این شاخص نشان میدهد برای تولید هر هزار دلار در اقتصاد چند کیلوگرم انرژی معادل نفت خام مصرف شده است.
آمار منتشر شده توسط Enerdata حکایت از آن دارد که شدت مصرف انرژی ما دو برابر میانگین جهان است و البته صد افسوس که بر خلاف جهان، روندی صعودی هم در پیش گرفتیم.